ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

Δ. Χατζηγρηγοριάδου, Χ. Θωμοπούλου, Σ. Μέρμηγκα, Ν. Βούρα, Ν. Μπενέτος, Γ. Κουτλουμπάση, Γ. Κουκουλάς, Ν. Δαραή, Ε. Παράσχου

-3) ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟΧΩΝ

Στόχοι ( επιστημονικός ορισμός) :επίτευξη ενος αγώνα, συγκεκριμένου επιπέδου, σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Είδη στόχων

Υποκειμενικοί:γενικές φράσεις των προθέσεων

Στόχοι αποτελέσματος: εστίαση σε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα ενος γεγονότος.

Στόχοι απόδοσης: εστίαση στα επίπεδα της προσωπικής απόδοσης, ανεξάρτητα απο τους άλλους αθλητές.

Στόχοι διαδικασίας: επικέντρωση στις μεμονωμένες ενέργειες κατα τη διάρκεια του αγώνα , για την εκτέλεση ή τη βελτίωση της εκτέλεσης.

Είναι αποτελεσματικη η τεχνική του καθορισμού στόχων;

Έρευνες στην ψυχολογία έχουν δείξει οτι ο καθορισμός στόχων αυξάνει την καλή επίδοση των αθλητών.

Μετα-ανάλυση έχει δείξει οτι η τεχνική αυτή έχει θετικά αποτελέσματα

Η πλειοψηφία των αθλητών εφαρμόζει τον καθορισμό στόχων για να βελτιώσει την επίδοση.

Οι 3 στόχοι που επιλέγονται περισσότερο απο τους αθλητές είναι :

-στόχος βελτίωσης της επίδοσης

-νίκη

-διασκέδαση

Επίσης, προτιμούν δύσκολους στόχους ή μέτριας δυσκολίας.

Εμπόδια πετυχημένων αθλητών

-έλλειψη εμπιστοσύνης

-υπερβολικά πολλοί στόχοι

-έλλειψη χρόνου

-έλλειψη δέσμευσης

-έλλειψη υποστήριξης( οικογένειας, φίλων, προπονητών)

Η τεχνική αυτή οριοθετεί τους αθλητές και βοηθά στη συγκέντρωση. Είναι καλό να λαμβάνονται υπόψην οι ατομικές διαφορές καθώς και οτι οι στόχοι εξαρτώνται απο το άθλημα και τις περιστάσεις.

Βασικές αρχές αυτής της τεχνικής είναι να τίθενται συγκεκριμένοι, θετικοί στόχοι, παράλληλα δύσκολοι αλλα ρεαλιστικοί. Οι στόχοι μπορεί επίσης, να είναι μακροπρόθεσμοι, μεσοπρόθεσμοι και βραχυπρόθεσμοι. Θα πρέπει να γίνει καθορισμός των στόχων επίδοσης, της διαδικασίας, του αποτελέσματος, του αγώνα και της προπόνησης. Σημαντική είναι η ανάπτυξη στρατηγικών για την επίτευξη των στόχων καθώς και η προώθηση της προσωπικής δέσμευσης στον ίδιο τον εαυτό. Απαραίτητη είναι η υποστήριξη απο το περιβάλλον. Τέλος, η αξιολόγηση, το feedback και η επανεξέταση των στόχων βελτιώνουν τη χρήση αυτής της τεχνικής.

Βήματα

-προετοιμασία και σχεδιασμός

-εκπαίδευση και απόκτηση της τεχνικής

-εφαρμογή και έλεγχος

ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

 Δ. Χατζηγρηγοριάδου, Χ. Θωμοπούλου, Σ. Μέρμηγκα, Ν. Βούρα, Ν. Μπενέτος, Γ. Κουτλουμπάση, Γ. Κουκουλάς, Ν. Δαραή, Ε. Παράσχου

-2)ΠΡΟΣΟΧΗ-ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ

Προσοχή: Μορφή αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον όπου ο άνθρωπος διαμορφώνει την επαφή με τα σχετιζόμενα ερεθίσματα μιας κατάστασης

Συγκέντρωση: νοητική προσπάθεια μέσα από γνωστικές διαδικασίες και αισθήσεις, είναι η ικανότητα να διατηρήσει την προσοχή σε μια σημαντική,δεδομένη κατάσταση

4 παράγοντες συγκέντρωσης:

• εστίαση σε συγκεκριμένα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Επιλεκτική προσοχή.
• Διατήρηση της προσοχής
• επίγνωση της κατάστασης
• μετατόπιση της προσοχής

Η προσοχή είναι περιορισμένη ως προς την ποσότητα των πληροφοριών που μπορεί να διατηρήσει κάποια δεδομένη χρονική στιγμή (αυτόματη και ελεγχόμενη προσοχή)

Οι αθλητές που είναι ικανοί να μετατρέπουν την διαδικασία της ελεγχόμενης προσοχής στην διαδικασία της αυτόματης είναι οι καλύτερα προετοιμασμένοι. Επίσης, όταν αυξάνεται η συναισθηματική διέγερση, μειώνεται το πεδίο της προσοχής.

Τεχνικές βελτίωσης της συγκέντρωσης
• προπόνηση με παράγοντες που περικλύουν περισπασμούς
• προπόνηση με όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες
• καθιέρωση ανταγωνιστικής ρουτίνας
• εξάσκηση του οπτικού πεδίου σε κινήσεις
• επικέντρωση στο παρόν
• ανάπτυξη σχεδίων για ανταγωνισμό
• χρήση ψυχικής προπόνησης
• χρήση λέξεων-κλειδιά

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι εστίασης προσοχής για τα διαφορετικά αθλήματα, διαφορετικούς αθλητές και καταστάσεις.

-Εξωτερικοί παράγοντες απόσπασης προσοχής: ερεθίσματα του περιβάλλοντος (οπτικά, ακουστικά)

- Εσωτερικοί παράγοντες απόσπασης προσοχής: προσοχή σε γεγονότα του παρελθόντος, προσοχή σε μελλοντικά γεγονότα, η υπερβολική ανάλυση της μηχανικής του σώματος, προσοχή σε υπερβολικά σήματα, κούραση, πίεση

Self Talk

είναι οποιαδήποτε δήλωση ή σκέψη για τον ίδιο τον εαυτό.

• θετικα

Διατηρεί την προσοχή προσηλωμένη στο παρόν και εμποδίζει το νου να περιπλανηθεί.

Αυξάνει το κίνητρο

αυξάνει την αυτοπεποίθηση

έλεγχο του εαυτού με εντολές

έλεγχο του άγχους

• Αρνητικά

σκέψεις ανησυχίας

σκέψεις εγκατάλειψης

κούραση

• Ουδέτερα χαρακτηριστικά

σκέψεις χωρίς σημασία, χωρίς συσχετισμό με την κατάσταση

Οι αθλητές που είναι ικανοί να σκέφτονται με θετικό τρόπο απέναντι σε αρνητικές καταστάσεις έχουν περισσότερα ποσοστά επιτυχίας.

-Χρήση Self Talk.

Απόκτηση κινήτρων

έναρξη δράσης

διατήρηση προσπάθειας

Απομάκρυνση κακών συνηθειών

απόκτηση δεξιοτήτων

-6 νόρμες για Self-Talk

φράσεις μικρές με συγκεκριμένο περιεχόμενο

προσωπικές και του παρόντος

θετικές

φράσεις με νόημα και ειπωμένες με επίκεντρο το άτομο

ευχάριστος τόνος ομιλίας

συχνή επανάληψη

Tεχνικές βελτίωσης

• stop-thinking

αναγνώριση των αρνητικών σκέψεων

διακοπή των σκέψεων

εστίαση στα ερεθίσματα της εκάστοτε κατάστασης

• γνωστική αναδιάρθρωση

Μια κατάσταση συγκέντρωσης απαιτεί νοητική-ψυχική προσπάθεια και έναν σκοπό-στόχο. Αν και έμπειροι αθλητές καταφέρνουν να διασπάσουν την προσοχή τους σε περισσότερες απο μια δράσεις, μπορούν να επικεντρωθούν συνειδητά σε μία μόνο σκεψη τη φορά.

Στο μέγιστο μιας επίδοσης δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε αυτό που σκέφτονται οι αθλητές και σε αυτό που εν τέλει πράττουν

Η απώλεια της συγκέντρωσης παρατηρείται όταν γίνονται σκέψεις που αφορούν το παρελθόν , το μέλλον ή απλά δεν σχετίζονται με την κατάσταση.